Rev. Dr. Hangpi Manlun
1).A umzie hilchetna: Awle ithupi uh, ‘Corruption’ ichi chieng un ilungsim uah sum-le-pai nehguhna lam maimai hiding in igingta paimai uhi. Ahin a aumzie, dihtakah khun tambang chau ahisih a, ‘thuneina zahkhielnate, midangten atanding ua kilawm atan lounate, mani bawldingte leh mani bawllou ding tanpha vabawlnate ban ah dihloutah a sum-le-pai munate khu corruption’ chi’n a huopthei ding hi. Tualeh corruption hamkam khu eima ham-le-pau bang mai-in i mangta ua, eiham a lekhieh ding hitaleh a lenadih tah theisiem ahamsa mama hi. Azieh ahileh ipu/ipate mi gin um leh siengthou ahizieh uh ahingei ding a amau hunlai in nakijang tamlou hingei ding hi. Tuaziehin, eiham zanglouin Sapham a ‘corruption’ chi’n izangtou ding uhi. Tualeh i Bible uah zong corruption chi kammal 80-vei val atuong a, tuate khu tahsa-le-hagau susie thei leh Mangpa lah a dihlou tah a khawsahna leh a dan jui utlou mite genna ahideupen hi.
2.Bible a Corruption thu imute uh isui masa ding uhi.
2.i).Adam leh Evite nehguhna thu. I Bible ietleh Genesis ah Pasianin Adam leh Evite nupa kung ah ‘sia leh pha theina sing ga khu nelou ding in thu apie’ hi. Ahin Setan thumang in nehlou ding sing ga anehtah ziehun, khawvel ah khelna alutta a, tuni dong in ei asuon-le-hahte uh mikhiel ihilawthu uh imu uhi. (Genesis 3). Tualeh Evi leh Adama’n nehlou ding anehtah ziehun, Pasianin ‘action’ a langal a, Eden huon apat a ‘notmang’ ngal mai hi.Tami a kipatin nehguh tah guhna pen Pasian toh kikhenna ahidan imuthei uhi.
2.2).AKan nehguhna thu. I Bible uah Joshua 7-na ah, Israelte Joshua lamkai a galjawna nasatah aneitou laiun, gingtatloupi in Ai khu neunou khat ajouta sih uhi.Azieh ahileh Akan in lahlouding a Pasian in achite analah tah ziehin Israelten guollelna leh muolphou nasatahmai a tangua, mitamtahin zong ahinna uh atuohlaw uhi. Tam Akan khelna khu Pasian in Israel mipite khelna bangin asim sah a aguol lel law uhi. Tami a kipatin mikhat nehguhna khu innsung, chi leh nam, gam leh nam a ding a ngiem kiehna leh shinatanpha tuntu ahidante jong imuthei uhi.
2.3).Siempu Eli tate nehguhna. I Samuel 2-3-ah Siempu Eli taten Israelten maitam a kithoina ding sate Siempute nehdingte akineh ziehun, Pasian alungthah a a innsung uah Pasian lungthahna/hena tungin a hunlouin ashilaw uh a zong asiempu hina uh zong abei lawta hi. Tamna kipatin nehguhna khu tahsa-le-hagau a Pasian samsietna leh khanggui tantheina ahidan jong imuthei uhi.